Τι είναι τελικά το συναισθηματικό φαγητό; Η απλή απάντηση είναι όταν τρώμε όχι επειδή πεινάμε, αλλά για να καλύψουμε τις συναισθηματικές ανάγκες μας. Λίγο ως πολύ όμως συμβαίνει σε όλους μας.
Το να φάμε δηλαδή όχι γιατί πεινάμε σωματικά, αλλά γιατί πεινάμε συναισθηματικά, γιατί είχαμε μία άσχημη μέρα στη δουλειά, γιατί πιεστήκαμε ή γιατί στενοχωρηθήκαμε από κάτι ή κάποιον.
Πώς αντιμετωπίζουμε όμως αυτή την κατάσταση, ειδικά αν θέλουμε να χάσουμε βάρος;
Τι είναι το συναισθηματικό φαγητό;
Με τον όρο συναισθηματικό φαγητό περιγράφεται η κατάσταση στην οποία κάποιος «χρησιμοποιεί» το φαγητό για να ξεφύγει από μια ψυχολογικά άβολη κατάσταση θέλοντας να νιώσει καλύτερα.
Οι άνθρωποι που συστηματικά καλύπτουν τις συναισθηματικές τους ανάγκες με φαγητό, μετατρέπουν το φαγητό σαν «ναρκωτικό». Γίνεται ένας τρόπος για να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες, το άγχος, τη θλίψη.
Συχνά το συναισθηματικό φαγητό είναι τα όμορφα, επώδυνα μη εκφρασμένα συναισθήματα μας που θέλουν να βγουν στο φως και να εκφραστούν μέσα από το φαγητό.
Μπορεί να είναι συναισθήματα θυμού, απογοήτευσης, εγκατάλειψης, προδοσίας, απελπισίας ή ακόμα και συναισθήματα αγάπης, χαράς, ενθουσιασμού, ελπίδας, διάθεσης για επαφή και μοίρασμα.
Στις μέρες μας το συναισθηματικό φαγητό έχει γίνει ένα καθημερινός πόλεμος για πολλούς ανθρώπους.
Ένας πόλεμος που παρότι δεν τον θέλουμε, τον αντιμετωπίζουμε συνέχεια, αφού συνέχεια ερχόμαστε σε επαφή με το φαγητό.
Η παχυσαρκία είναι το αποτέλεσμα αυτού του πολέμου. Κι έχει γίνει μάστιγα, τόσο η παχυσαρκία, όσο και το συναισθηματικό φαγητό. Και μάλιστα αποτελεί έναν από τους πιο συνηθισμένους λόγους που αποτυγχάνει μια δίαιτα»
Πώς διαχωρίζουμε το συναισθηματικό φαγητό από την πραγματική πείνα;
Όταν βρεθούμε αντιμέτωπες με το συναισθηματικό φαγητό, τότε η δυσκολία στην απώλεια βάρους δεν οφείλεται στον κακό μεταβολισμό ή στη λαιμαργία αλλά στο μυαλό μας! Η «εντολή» που δίνει το μυαλό μάλιστα είναι τόσο ισχυρή που μπορεί να μας… ξεγελάσει και να νομίζουμε ότι πεινάμε πραγματικά:
Πώς συνειδητοποιούμε την κατάσταση;
«Έρχεται» ξαφνικά, συνήθως όταν είσαι πιεσμένος ή στεναχωρημένος, αντίθετα με την πραγματική πείνα η οποία έρχεται σταδιακά.
Το «περίεργο» είναι ότι δεν καταφεύγουμε στα φρούτα, αλλά στη σοκολάτα και τα γλυκά!
Ή έστω σε μία λαχταριστή πίτσα.
Ενώ αισθανόμαστε ότι θέλουμε συγκεκριμένες γεύσεις και μας έρχονται στο μυαλό συγκεκριμένες μυρωδιές από φαγητά που είναι συναισθηματικά «παρηγορητικά».
Συνήθως καταλήγει σε συναισθήματα ενοχής, ντροπής ή ακόμη και απογοήτευσης. Κι αυτό γιατί κατά βάθος γνωρίζουμε ότι καταφύγαμε στο φαγητό, όχι για να δώσουμε τροφή στο σώμα μας αλλά για να καταπνίξουμε τα συναισθήματά μας.
Στην πραγματικότητα, μετά από λίγο αισθανόμαστε χειρότερα από πριν, καθώς πέρα από την πρότερη κακή ψυχολογία, θα προστεθούν και οι περιττές θερμίδες.
Το χειρότερο της υπόθεσης είναι ότι, εν τέλει, δεν νιώθουμε ικανοποίηση με αυτό. Συνεχίζουμε να τρώμε χωρίς να νιώθουμε κορεσμό, ακόμη κι αν έχουμε «σκάσει»!
Ποιοι είναι οι τρόποι αντιμετώπισης του συναισθηματικού φαγητού;
Γενικά, ο καλύτερος τρόπος για να το διαχειριστούμε είναι να βρούμε εναλλακτικές, αλλά και να συμφιλιωθούμε με τα συναισθήματά μας.
Νιώθουμε μοναξιά ή μελαγχολία; Μας απασχολεί κάποιο σοβαρό πρόβλημα;
Καλύτερα, να τηλεφωνήσουμε ή να συναντηθούμε με φίλους που η παρέα τους μας ανακουφίζει. Θα μπορέσουμε να συζητήσουμε, να γελάσουμε, να ξεχαστούμε.
Αισθάνεστε ανία και βαρεμάρα; Ένας καφές ή ποτό με φίλους είναι πάντα η λύση στο πρόβλημα! Επίσης, αντί να ανοίξετε το ψυγείο, διαβάστε ένα βιβλίο, βγείτε για λίγο περπάτημα ή κάντε γυμναστική.
Αν νιώθετε άγχος, μην καταφύγετε στα… σοκολατάκια! Σκεφθείτε το αγαπημένο σας τραγούδι και βάλτε το. Τραγουδήστε και χορέψτε. Είναι πολύ πιο αποτελεσματική εκτόνωση.
Σε περίπτωση που είστε εξαντλημένες, η «παρηγοριά» μπορεί να μην είναι ένα κιλό… παγωτό. Χαλαρώστε με ένα αρωματικό μπάνιο, ξαπλώστε στον καναπέ σας και χαζέψτε στην τηλεόραση με ένα ρόφημα ή έστω ένα ποτηράκι κρασί.
Και τελικά, αισθανθείτε ότι το φαγητό είναι απαραίτητος σύμμαχός μας! Είναι γεγονός ότι δεν καταναλώνουμε φαγητό αποκλειστικά όταν υπάρχει πραγματική ανάγκη του οργανισμού μας.
Αγκαλιάστε το κομμάτι του εαυτού σας που χρησιμοποιεί το φαγητό για λόγους συναισθηματικούς.
Για να καλμάρει τους φόβους, τη μοναξιά, τις αγωνίες. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να εξαφανίσουμε αυτό το κομμάτι μαστιγώνοντάς το μέχρι τελικής πτώσεως.
Το μόνο που καταφέρνουμε είναι να μαστιγώνουμε τον εαυτό μας μέχρι εξαντλήσεως.
Δουλέψτε με το συναίσθημα, ώστε να μειώσετε τους φόβους, τη μοναξιά, τις αγωνίες, αλλά πρώτα αγάπησε τα. Δεν είμαστε τέλειοι. Κι αυτό είναι κάτι που μας το διδάσκει το συναισθηματικό φαγητό.
Δεχτείτε τα συναισθήματά σας και τότε θα αποκτήσετε ξανά, όχι μόνο τον έλεγχο του εαυτού σας αλλά και της δίαιτας που απέτυχε!